در بخش قبلی این مقاله، ماجرای به وجود آمدن آجرهای لگویی (Lego Bricks) و فرایند تدریجی تبدیل شدن لگو به یک محصول کاملا پلاستیکی را با یکدیگر مرور کردیم. حال در این بخش قصد دارم تا به توسعهی لگو در دهههای ۱۹۶۰ الی ۱۹۹۰ میلادی و فرایند تبدیل شدن لگو به چیزی که امروزه از آن میشناسیم بپردازم.
دههی ۶۰ میلادی
هرچند که این دهه برای لگو سالهای به نسبت آرام و کم فراز و نشیبی بود، اما چند تصمیم مهمی که در این مدت گرفته شدند، توانستند تا در شکل گیری رویکردهای آیندهی لگو نقشهای اساسی داشته باشند که شاید مهمترین آنها، معرفی چرخهای لگویی بود. این تولید جدید برای لگو شدیدا مهم و سود آور ظاهر شد، زیرا باعث شد تا ساختنیهای لگویی دیگر تنها شکل ساختمان به خود نگیرند و مخاطبان بتوانند با استفاده از این چرخها، انواع و اقسام ماشینها و کامیونها را نیز بسازند. در نتیجه علاوه بر چرخهای لگویی، قطعات متنوع دیگری در رابطه با ساخت وسایل نقلیهی لگویی وارد چرخهی تولید شد که هم از نظر مالی برای لگو منافع بسیاری به ارمغان آورد، و هم مورد قبول مخاطبان لگو واقع شد.
یکی دیگر از این تصمیمات، تغییر مادهی اولیهی آجرهای لگویی از سلولز استات به پلاستیک ای بی اس (ABS Plastic) بود. این مادهی غیر سمی مقاومت بیشتری نسبت به حرارت و مواد شیمیایی دارد و همینطور رنگ بر روی آن پایدارتر است. پلاستیک ای بی اس از هرلحاظ برای تولید آجرهای لگویی ایدهآل بود، به طوری که هنوز هم برای ساخت لگو از همین ماده استفاده میشود.
مجموعهی لگو دوپلو (Duplo) نیز که در سال ۱۹۶۹ معرفی شد، گام مهمی در جذب مخاطبان کم سن و سالتر به سمت محصولات لگو بود. نام دوپلو، برگرفته از واژه لاتین «Duplus» به معنی «دو برابر» است که در واقع نشان از آن دارد که تمامی نسبتهای این مجموعهی لگو دو برابر هستند؛ دو برابر طول، دو برابر ارتفاع و دو برابر عرض نسبت به آجرهای لگویی عادی که استفاده از آنها را برای کودکان کم خطر میکند. اما نکتهی جالب راجع به این مجموعه آن است که آجرهای لگویی عادی با آجرهای لگو دوپلو قابل اتصال بودند و کودکان با بالا رفتن سنشان، همچنان میتوانستند از ستهای لگویی قدیمی شان نیز استفاده کنند.
یکی دیگر از اتفاقات مهم دیگری که در این دهه میتوان به آن اشاره کرد، تاسیس اولین پارک تفریحی لگو با نام لگولند (Legoland) در زادگاه لگو، یعنی شهر بیلوند (Billund) دانمارک بود که امروزه تعداد زیادی از این پارکها در سر تا سر دنیا وجود دارند و سالانه میلیونها نفر از آنها بازدید میکنند.
دنیای لگو وسیعتر میشود
طی سالهای دههی ۷۰ و ۸۰ میلادی، دنیای لگو شاهد جهشی عظیم بود، چه از لحاظ بازار عرضه و چه از لحاظ محتوا. شاید بتوان اصلیترین دلیل این توسعهی قابل توجه را کیلد کرک کریستنسن (Kiel Kirk Kristiansen)، پسر گاتفرد کرک کریستسنسن (Godtfred Kird Kristiansen) دانست. او پس از اتمام تحصیلات خود در زمینهی اقتصاد، به گروه لگو و نزد پدر خود بازگشت تا در این کسب و کار خانوادگی همراه او باشد.
کیلد طی این مدت با راه اندازی و توسعهی واحدهای تولیدی و بازاریابی جدید در سر تا سر دنیا، لگو را به برندی جهانی تبدیل کرد که محصولات آن تقریبا روی قفسههای تمام اسباب بازی فروشیها در کشورهای توسعه یافته دیده میشد. همچنین با جمع کردن گروههای تحقیق وپژوهش در زمینههای مختلف برای لگو، باعث شد تا از آن پس لگو با استفاده از دادههای بسیار بیشتری دست به تولید مجموعههای جدید بزند.
در این سالها لگو مجموعههای جدید و محبوبی را معرفی کرد که بیشتر آنها همچنان جز نمادهای لگو به شمار میروند. از میان آنها میتوان به لگو پایریتس (Lego Pirates)، لگو کسل (Lego Castle) و لگو تاون (Lego Town) که بعدا نام آن به لگو سیتی (Lego City) تغییر یافت اشاره کرد. همهی این مجموعههای به یاد ماندنی که امروزه وسعت دنیای لگو مدیون آنها است، طی دههی ۷۰ و ۸۰ میلادی پا به عرصهی وجود گذاشتند و به لگو این امکان را دادند که بعدهها زیر بنای تولید مجموعههای تماتیک و اقتباسی بسیاری را در اختیار داشته باشد.
اولین آدمکهای لگو
آدمکهای لگو (Lego Minifigures)، یکی از نمادهای اصلی لگو به شمار میآیند که در بسیاری از مجموعههای پر طرفدار لگو حضور دارند. این آدمکها اولین بار در سال ۱۹۷۴ به وجود آمدند، اما استفادهی دائمی و اصلی آنها از سال ۱۹۷۸ آغاز شد. اولین آدمکها تنها شامل پوست زرد و یک لبخند ساده بودند و در مجموعههای مختلفی در لباسها و با تجهیزات متنوعی استفاده شدند. بعدها کمپانی لگو تصمیم گرفت تا به این آدمکها حالات صورت و رنگهای مختلف پوست نیز اضافه کند، تصمیمی که بسیاری از مجموعه داران قدیمی لگو از آن ناراضی بودند و عقیده داشتند روح لگو تنها در غالب همان پوست زرد و لبخندهای ساده نهفته است.
ظهور لگو تکنیک
در سال ۱۹۷۵، کمپانی لگو سری اکسپرت (Expert) را معرفی کرد که بعدها با نام اکسپرت بیلدر (Expert Builder) شناخته شد. این سری در واقع برای مخاطبان مسنتر و با تجربهتر لگو طراحی شده بود که علاقهمند به چالشهای بیشتری در پروسهی ساخت یک ست بودند.
قطعات مورد استفاده در لگو اکسپرت کاملا با سایر ستهای لگو متفاوت بودند و از چرخ دندهها، دیفرانسیلها، محورها و سایر اجزا پیچیده در پروسهی ساخت خود بهره میبردند. این ستها شامل سازههایی واقع گرایانه مانند ماشینها و وسایل نقلیهی سنگین بوده و آنقدر در جزئیات خوب عمل کردند که در مدتی کوتاه مبدل به یکی از محبوبترین سریهای لگو شدند.
در سال ۱۹۸۲، نام این سری به لگو تکنیک (Lego Technic) تغییر یافت و همچنان نیز از مجموعههای اصلی و پر طرفدار لگو به شمار میرود.همچنان نیز پروسههای ساخت ستها در این مجموعه بر نزدیک بودن ساختار به واقعیت تاکید دارد و شاید بتوان گفت که خالصترین تجربهی ساختن را میان تمام محصولات لگو، در ستهای این مجموعه میتوان دید.
در بخش بعدی این نوشتار به مرور رویدادهای لگو بین سالهای ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۴ میپردازیم و اولین شکستهای مالی و اعتباری لگو در این سالها را بررسی میکنیم.