تا اوخر قرن نوزدهم و تحول صنعت و تمدن ایالات متحدهی آمریکا، بیشتر مناطق غربی این کشور آکنده از خطرات گوناگون بود. از بلایای طبیعی و جانوران درنده خو گرفته تا خلافکاران و راهزنانی که در لحظه منتظر بودند تا جیبهای مردم نگون بخت ساکن این مناطق و یا مسافران بخت برگشته را خالی کنند. به همین دلیل به این دوران از غرب آمریکا «غرب وحشی» (Wild West) یا غرب قدیم (Old West) گفته میشود.
غرب وحشی به طور کلی یکی از دورههای تاریخی جذاب برای تولید کنندگان محصولات سرگرمی است. در گذشتهی نه چندان دور، سینماگران سر تا سر دنیا آنقدر به این دوران علاقه داشتند که یک ژانر مستقل با نام «وسترن» شکل گرفت که فیلمهایی با فضا سازی آمریکای قرن نوزدهم آمریکا در این ژانر قرار میگرفتند. نکتهی جالبتر اینکه در گذشته ایتالیاییها به نوعی اصلیترین سازندهی فیلمهای سطح یک وسترن به شمار میرفتند که به فیلمهای وسترن ساخت ایتالیا «اسپاگتی وسترن» نیز گفته میشود.
اما از دههی ۹۰ میلادی، کم کم ژانر وسترن محبوبیت خود را از دست داد و تولید کنندگان محتوای سرگرمی عموما با اکراه سراغ این ژانر میرفتند، تا اینکه ظهور سری بازیهای ویدئویی «Red Dead» توانست جانی دوباره به این ژانر ببخشد و با کسب بازخوردهایی بسیار فراتر از انتظارات در هر سه نسخهی خود، نه تنها از نابودی ژانر وسترن جلوگیری کند، بلکه آن را به شدت محبوب کند.
این جان گرفتن دوبارهی فضا سازی وسترن با رونق گرفتن تجارت بازیهای رومیزی همراه شد و خوشبختانه طی دههی اخیر، بازیهای رومیزی فوق العادهای با فضاسازی وسترن وارد بازار شدند که از میان آنها میتوان به بازیهایی نظیر «Western Legends» اشاره کرد. در این مطلب قصد داریم تا به یکی از موفقترین بازیهای وسترن دنیای بردگیمها بپردازیم که با عرضهی شدن در سال ۲۰۱۴ نه تنها توانست جایزهی «Spiel des Jahres» و چندین جایزهی معتبر دیگر را از آن خود کند، بلکه استانداردهای جدیدی را به دنیای بازیهای رومیزی اضافه کرد و نوآوریهای به کار گرفته شده در روند بازی آن جریان جدیدی را در این صنعت به راه انداخت. این شما و این بازی «Colt Express»، یکی از خلاقانهترین عناوین دنیای بردگیم.
هفت تیر در دست و کیسهی پول بر کف
بازی کلت اکسپرس یک بازی خانوادگی به حساب میآید، البته نه به این معنی که تنها میتوان آن را با اعضای خانواده بازی کرد و لذت برد، بلکه به این خاطر که گسترهی مخاطبین بسیار زیادی دارد و افراد مختلف در سنین متفاوت و سلایق گوناگون میتوانند آن را تجربه کنند و از آن لذت ببرند. بازی دارای قوانینی نسبتا ساده است و روند بازی سریع و مدت زمان نسبتا کوتاهی دارد. همچنین این عنوان میتواند ۲ تا ۶ نفر (البته تجربهی این عنوان به هیچ وجه با تعداد کمتر از ۴ نفر توصیه نمیشود) بازیکن را برای حدود یک ساعت به بازی کردن در کنار یکدیگر مشغول کند.
ماجرای بازی از این قرار است که یک قطار سریع السیر، مدتی کوتاه پس از حرکت مورد هجوم سارقانی مسلح قرار میگیرد که قصد دارند تا داراییهای مسافران قطار را غارت کنند. اما در این قطار به غیر از اموال مسافران، گنجینهی ارزشمندتری نیز نهفته است. این گنجینه در واقع کیفی حاوی ۱۰۰۰ دلار از پولهای یک کمپانی نفتی است که در لوکوموتیو قطار قرار گرفته. این موضوع آنجا چالش برانگیز میشود که «کلانتر فورد» در این لوکوموتیو نگهبانی میدهد و قسم خورده با تمام توانش از این کیف پر از پول محافظت کند. حال راهزنان هرکدام باید سعی کنند تا پیش از رسیدن قطار به ایستگاه بعدی، بیشترین پول ممکن را از مسافران بخت برگشته سرقت کنند و قطار را ترک کنند.
«تم» همه چیز نیست
بازیکنان در این بازی هرکدام نقش یکی از این راهزنان را بر عهده میگیرند و تلاش میکنند تا بیشترین ثروت ممکن را از این سرقت به دست آورند. نکتهی مهم در این بازی آن است که بازیکنان با یکدیگر همکار نیستند، بلکه برای بدست آوردن بیشترین میزان پول با هم به رقابت میپردازند. هر راهزن دارای «میپل» (Meeple) رنگ خود در کنار تعدادی کارت اکشن و یک «شیت» (Sheet) است که بر روی آن تصویری از کاراکتر مورد نظر و قابلیت منحصر به فرد او نقش بسته است.
در اینجا باید اشاره کنم که تم و فضاسازی جذاب بازی، با وجود اینکه در بهترین حالت ممکن در بازی پیاده شده، اما دلیل اصلی موفقیت آن نیست. در واقع علت اصلی موفقیت این عنوان را میتوان در نوآورانه بودن روند بازی جستجو کرد. بازی کلت اکسپرس به جای آنکه روی یک صفحه بازی شود، در یک قطار سه بعدی بازی میشود که کاراکترهای بازیکنان میتوانند بین داخل واگنها و سقف آن جا به جا شوند. جالبتر آنجاست که این واگنهای مقوایی را خود بازیکنان باید بسازند و در ابتدا پس از آنباکس کردن بازی، باید قطعات مختلف قطار را طبق یک دستور العمل در کنار یکدیگر قرار داده و آن را سرهم کنند.
نقطهی قوت دیگری که در زمینهی گیمپلی این بازی وجود دارد، سیستم برنامه ریزی فوق العاده هوشمندانهای است که در دل گیمپلی خود جای داده. در هر دور از این بازی، کارتهای مسیری رو میشوند و در دل این مسیر اتفاقات خاصی مانند گذر از یک تونل رخ میدهد. بازیکنان کارتهای اکشن خود را در مراحل مختلف این مسیر به شکلهای گوناگون استفاده میکنند، اما اکشنها همان موقع اجرا نشده و همین موضوع حافظهی بازیبازان و قدرت برنامه ریزی و آینده نگری آنان را به چالش میکشد. از طرفی مکانیزم تیر خوردن بازیکنان از یکدیگر و درگیری آنها با کلانتر و سایر بازیکنان، از دیگر نکات خلاقانهای است که به نحو احسن در روند این بازی گنجانده شده.
جمع بندی
هرچند که شاید سیستم بازی «کلت اکسپرس» در ابتدا کمی گیج کننده به نظر برسد، اما بازی کردن آن با افراد درست میتواند به یک تجربهی بسیار دوست داشتنی بدل شود. در کلت اکسپرس، رو شدن هر اکشن در انتهای مسیرهای بازی، اگر با یک روایت خوب از سوی یکی از بازیکنان همراه شود، میتواند اتفاقات بامزه و خندهدار بسیاری را در این جریان رقم بزند. کلت اکسپرس همواره یک عنوان نوآور و جریان ساز در دنیای بازیهای رومیزی شناخته میشود که پیش از انتشار آن در سال ۲۰۱۴، عنوانی با این کیفیت از گیمپلی که از المانهای خلاقانهای که در این بازی دیدیم استفاده کند وجود نداشت و همین موضوع سبب شد تا کلت اکسپرس بتواند چندین جایزهی معتبر دریافت کند. در یک کلام میتوان کلت اکسپرس را بازیای دانست که دنیای بردگیم برای پیشرفت کردن به امثال آن نیاز دارد.