مقدمه
احتمالا سری لگو آرشیتکچر (Lego Architecture) را میشناسید؛ یکی از سریهای مهم لگو که تمرکز آن بر روی طراحی ستهای لگویی بر اساس سازههای مشهور است. این سری از آنجایی که توانست به طور ویژهای مورد توجه مخاطبان قرار بگیرد، جایگاهی ثابت و قدرتمندی را برای خود در میان محصولات لگو پیدا کرد و هر ساله، ستهای بسیاری از این سری وارد بازار میشوند.
یکی از کلکسیونهای مشهور این سری، کلکسیون اسکایلاین (Skyline Collection) است که دارای ستهای متنوعی با بهره گیری از المانهای شناخته شدهی شهرهای مهم دنیا است و در هر ست آن، مدلهایی بسیار کوچک اما با مقیاس نسبی دقیق از ساختمانهای مشهور آن شهر ارائه میدهد. این کلکسیون دوست داشتنی با مخاطب قرار دادن علاقه مندان به جهانگردی، معماریهای بومی، تاریخ و طراحی، هدف تبدیل شدن به یک اثر دکوراتیو قابل استفاده در خانه و یا محل کار را دنبال میکند که بدون شک تا کنون در هدف خود موفق عمل کرده است.
در این مطلب قصد دارم تا یکی از ستهای بی نظیر از این کلکسیون را به شما معرفی کنم که برخلاف عموم ستهای این سری، سراغ شهرهای اروپایی و یا آمریکایی نرفته و نمایانگر یکی از مهمترین شهرهای دنیاست: شهر شانگهای، ملقب به مروارید شرق.
جنگل آسمان خراشها
بدون شک تا کنون نام شهر شانگهای را شنیدهاید؛ بزرگترین شهر و قلب تپندهی اقتصاد چین و یکی از مهمترین مراکز تجارت جهانی. شهری که از نظر جمعیت یکی از سه شهر پر جمعیت دنیا به شمار میرود و سر تا سر آن پر است از شرکتها، لنگرگاههای مهم تجاری و کارخانههای عظیم که روزانه میلیاردها دلار ثروت در آن جا به جا شده و موجب تامین زندگی میلیونها نفر میشود.
با وجود اینکه تا قرن نوزدهم میلادی، شانگهای شهر بسیار کوچک و نسبتا کم اهمیتی بوده، اما قرار گرفتن آن در محل اتصال رود یانگ-تسه (Yangtze River) و آبهای آزاد دریای زرد (Yellow Sea)، باعث شد تا این شهر به سرعت تبدیل به یک بندر مهم تجاری شود. در قرن نوزدهم با شکست چین در جنگ تریاک (Opium War)، انگلستان برای مدتی این شهر را تصاحب کرد و از آن به عنوان بندری برای نقل و انتقال محصولات مختلف بهره برد. اما سلطهی انگلیسیها بر شانگهای، تنها جرقهای بود برای نمایان ساختن پتانسیلهای این شهر و پس از خروج آنها نیز تجارت در این منطقه از رونق نیافتاد و روز به روز گستردهتر شد.
طی قرن بیستم، دولت کمونیست چین تجارت شانگهای را تنها با کشورهای کمونیستی مجاز کرد و این موضوع آسیبهای بسیاری به اقتصاد این شهر وارد کرد. اما بالاخره پس از چند دهه محدودیتهای شدید تجاری، در اواخر قرن بیستم این انحصار تجارت تجارت با دولتهای کمونیستی رفع شد و شانگهای مبدل به یک ناحیهی آزاد اقتصادی گشت، امری که سبب شد تا طی کمتر از دو دهه، شانگهای تبدیل به یکی از اصلیترین و بزرگترین مناطق تجاری دنیا شود و پلههای ترقی را سریعتر از هر شهر دیگری در طول تاریخ طی کند.
خلق دوبارهی شانگهای در دنیای لگو
در ست لگو آرشیتکچر شانگهای، ترکیبی از نقاط دیدنی تاریخی و مدرن این ابر شهر دیده میشود؛ از معابد قدیمی نظیر معبد لونگ-هوآ (Longhua Temple) گرفته تا آسمان خراشهایی مانند ساختمان هتل رادیسون بلو (Radisson Blu)، برج شانگهای و مرکز تجارت جهانی شانگهای.
تمام ساختمانهای این ست ۵۹۷ قطعهای دارای مقیاس نسبی دقیق هستند و این موضوع که در طراحی این ست تماما از قطعات استاندارد لگو استفاده شده بسیار شگفت انگیز است. جالبتر آن که در انتخاب رنگ تمامی قطعات دقت وسواس گونهای صورت گرفته تا کاملا مشابه رنگ ساختمانهای اصلی باشند.
داخل جعبه علاوه بر قطعات ساخت این ست ارزشمند، یک کتابچهی به زبان انگلیسی علاوه بر دستو العمل ساخت وجود دارد که داخل آن، اطلاعات ارزشمندی راجع به تاریخچهی شهر شانگهای، هنر، طراحی، ساخت و ساز و معماری خاص ساختمانهای آن وجود دارد. پس از ساخته شدن، ابعاد این ست به ۲۵ سانتی متر ارتفاع، ۲۸ سانتی متر طول و ۷ سانتی متر عرض میرسد و همچنین یک پلاک نام شهر شانگهای نیز جلوی سازهی نهایی قرار میگیرد تا آن را به یک آیتم دکوری فوق العاده تبدیل کند.
جمع بندی
شاید هنوز هم قیاس شهری حتی به بزرگی شانگهای با شهرهای زیبا و پر زرق و برق اروپایی و اصالت نهفته در آنها کاری دشوار باشد. دلیل این موضوع را میتوان آنجا جست که به عنوان مثال وقتی یک ست لگویی از همین کلکسیون مربوط به شهر پاریس و یا لندن را میبینید، حس آشنایی بیشتری با ساختمانها، معماری و هنر آنها دارید. اما نکته اینجاست که تلفیق ساختمانهای مدرن و آسمان خراشهای شانگهای با معماری غریب و کمتر دیده شدهی تاریخی چینی بدون شک متفاوت از هر شهر دیگری در دنیا است و حتی لقب «پاریس شرق» نیز نمیتواند لقب مناسبی برای این شگفتی دنیای مدرن باشد.