مقدمه
زندگی بر روی مریخ، رویای دیرینه‌ای است که از زمان آغاز رقابت فضایی میان آمریکا و شوروی در دوران جنگ سرد تا کنون، ذهن بسیاری از مردم را درگیر خود کرده و موضوع اصلی بسیاری از فیلم‌ها، مستند‌ها، بازی‌ها و سایر محصولات سرگرمی بوده است. هرچند که تا کنون هیچ انسانی موفق به قدم گذاشتن بر روی خاک سیاره‌ی سرخ نشده، اما پروژه‌های بسیاری طی دو دهه‌ی اخیر برای رسیدن به این مهم شکل گرفتند که در نهایت هیچ کدام به سرانجام نرسیده و در حال حاضر نیز شرکت‌های دولتی و یا خصوصی‌ای نظیر اسپیس اکس (Space X) چنین برنامه‌هایی را در سر خود می‌پرورانند.
اما از آنجایی که دنیای سرگرمی جایی است برای تجربه‌ی غیر ممکن‌ها، تا کنون آثار ارزشمند بسیاری ما را تا اعماق سیاره‌ی مریخ پیش برده‌اند و تا حد توانشان، فرایند ساخت کلونی و قابل سکونت کردن این سیاره را در آینده‌ای که شاید هرگز موفق به دیدنش نشویم، به ما نشان داده‌اند. بازی رومیزی ترافورمینگ مارس (Terraforming Mars)، یکی از همین آثار سرگرمی است که نه تنها تجربه‌ای غنی از بردگیم را در دل خود جای داده، بلکه یک شبیه سازی از فرایند علمی-تخیلی و در عین حال واقع گرایانه‌ی قابل سکونت کردن سیاره‌ی سرخ را به زیباترین شکل ممکن پیاده سازی کرده که هر مخاطبی را به تحسین وامی‌دارد. در این مقاله قصد دارم تا به معرفی این بردگیم هیجان انگیز که در حال حاضر در جایگاه چهارم رتبه بندی وبسایت بردگیم گیک (Board Game Geek) قرار دارد بپردازم و شما را با آن بیشتر آشنا کنم؛ پس از اگر به آثار علمی تخیلی علاقه دارید و از فکر کردن به قابل سکونت شدن سیاره‌ی سرخ لذت می‌برید، این مقاله را از دست ندهید.
موتور مولد ساخت مریخ
در بازی ترافورمینگ مارس، هر بازیکن کنترل یک شرکت عظیم چند ملیتی را بر عهده می‌گیرد که قصد دارد تا در انجام پروژه‌ی جهانی قابل سکونت کردن مریخ نقش بزرگی را ایفا کند. در پایان این پروژه، دولت جهانی پاداش قابل توجهی را برای شرکتی که بتواند بهترین عملکرد و بیشترین اثر گذاری را در انجام پروژه داشته باشد در نظر گرفته است و از این رو، تمامی شرکت‌ها حداکثر تلاش خود را برای دریافت این پاداش عظیم به کار می‌گیرند. اهداف اصلی پروژه بالا بردن سطح دمای مریخ تا ۸ درجه‌ی سانتی گراد، رساندن سطح اکسیژن هوا به میزان حداقل ۱۴ درصد و به جریان انداختن دوباره‌ی آب‌های سطح مریخ برای تشکیل اقیانوس‌ها است. در کنار این اهداف اصلی، اهداف فرعی دیگری برای تشکیل دادن زیرساخت‌های لازم برای سکونت و فعالیت انسان‌ها نیز وجود دارد که انجام آن‌ها نیز برای شرکت‌ها هرچند نانوشته، اما ضروری است.
هسته‌ی اصلی روند بازی را مکانیزم «موتور مولد» (Engine Building) شکل می‌دهد که در آن، بازیکنان ابتدا با منابع اندکی بازی را آغاز کرده و به مرور با تبدیل کردن زیرساخت‌ها و بخش‌های مولد به زیر مجموعه‌های خود جهت بهره برداری حداکثری از آن‌ها، توان تولیدی خود را افزایش می‌دهند و به قدرت و توانایی‌های خود می‌افزایند. بیشتر کارهای بازی به وسیله‌ی کارتهای پروژه انجام می‌شود که دسته بندی‌های گوناگونی دارند و در طول بازی، اصلی‌ترین جز از موتور مولد شما به حساب می‌آیند. شما به وسیله‌ی این کارتهای پروژه می‌توانید اهداف خود را در بازی پیش ببرید و امتیاز کسب کنید. این پروژه‌‌ها تماما بر اساس پروژه‌های مفهومی و کانسپت‌های در نظر گرفته شده برای آماده سازی مریخ طراحی شده‌اند و طراح این بازی آقای ژاکوب فریکسلیوس (Jacob Fryxelius) در بهره گیری از المان‌های واقع گرایانه در این بازی سنگ تمام گذاشته.
همچنین بازیکنان توان تولیدی معینی برای هر کدام از منابع از جمله پول، گیاه، انرژی، تیتانیوم و غیره دارند که در طول بازی آن‌ها را کم و زیاد می‌کنند. این منابع کاربرد‌های گوناگونی در پیشبرد روند بازی دارند. به عنوان مثال بازیکنان با صرف تعداد واحد معینی از گیاهان، می‌توانند اقدام به ساخت فضای سبز روی سطح مریخ کنند و باعث بالا رفتن سطح اکسیژن شوند و یا با تولید و صرف مقدار مشخصی از گرما، باعث بالا رفتن دمای مریخ شوند. تمامی این موارد در کنار یکدیگر، یک سیستم مدیریت منابع بی نقص را شکل می‌دهند که هرچند در ابتدای بازی اندکی پیچیده به نظر می‌رسد، اما در ادامه شما را غرق خود می‌کند و هنگامی که اقدام به تجربه‌ی بازی می‌کنید، می‌بینید که ناخودآگاه در حال برنامه ریزی برای توسعه‌ی موتور مولد خود هستید و به راحتی پروژه‌هایی را انتخاب می‌کنید که مانند یک قطعه‌ی گمشده‌ی پازل، مجموعه‌ی شما را تکمیل می‌کند. شاید بتوان گفت که اصلی‌ترین دلیل لذت بخش بودن ترافورمینگ مارس، در همین بخش نهفته است؛ ساختاری پیچیده اما آنقدر منطقی که برای اعمال جادوی خود بر ذهن مخاطب، به فرصت چندانی احتیاج ندارد و به راحتی هر بازیکنی را شیفته‌ی روند بازی خود می‌کند.
شاید این بازی از دیدگاه تصویر سازی بهترین عنوان موجود در بازار نباشد، اما همین آرت ورک ساده، گیرایی خاصی را در دل خود جای داده که ذهن مخاطب را مجاب می‌کند که با یک بازی جدی طرف هستیم و از سوی دیگر سریعا دل علاقه‌مندان به بازی‌های پیچیده و استراتژیک را با همین شمایل خود می‌رباید. از طرفی تصاویر واقع گرایانه به همراه نام و توضیحات علمی هر پروژه که بر روی کارتهای پروژه قرار دارد موجب می‌شود که مغز شما به خاطر این حجم از دقت و توجه طراح بازی و سازندگان آن به جزئیات بازی و تلاش آن‌ها برای واقع گرایانه‌تر کردن ترافورمینگ مارس سوت بکشد و بی اختیار آن‌ها را تحسین کنید.
شایان ذکر است که این بازی برای ۱ تا ۵ نفر طراحی شده و معمولا بین ۲ الی ۳ ساعت برای هر بار بازی کردن زمان نیاز دارد. تجربه‌ی بازی در تمام تعداد نفرات لذت بخش است و حتی حالت تک نفره‌ی آن نیز جذابیت‌های خاص خود را دارد. همچنین این بازی به دانش زبان انگلیسی در حد متوسط نیاز داشته و به خاطر پیچیده بودن قوانین بازی و طولانی بودن فرایند آن به بازیکنان زیر ۱۴ سال توصیه نمی‌شود.
سخن پایانی
بازی ترافورمینگ مارس یکی از شاهکارهای دنیای بردگیم به شمار می‌رود که رتبه و امتیازات کاربران به این بازی خود گویای کیفیت بالای آن است. همچنین این بازی دارای تعدادی افزونه‌ی کوچک و بزرگ است که هرکدام بخش‌های هیجان انگیزی به بازی اضافه می‌کنند و روند بازی را تا حد قابل قبولی متفاوت می‌کنند. بازی همچینین دارای تکرار پذیری بالایی است که آن را به عنوانی ارزشمند برای نگهداری در کلکسیون‌های شخصی بدل می‌کند. بنابراین اگر به یک ماجراجویی علمی-تخیلی برای سکونت در سیاره‌ی سرخ علاقه دارید، به هیچ وجه از تجربه‌ی بردگیم ترافورمینگ مارس چشم پوشی نکنید.